نقش رسانههای مخالف دولت در تشدید التهاب بازار ارز
به گزارش سیمای وطن، از دو هفته پیش به این سو بازار ارز دستخوش التهابات مقطعی شد به طوری که قیمت هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی به بیش از ۳۶ هزار تومان هم رسید. پیش از این، نرخ ارز در بازار آزاد در حدود ۳۲ هزار تومان در نوسان بود که با آغاز التهابات اخیر روندی صعودی به خود گرفت. پس از این اتفاقات، علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در تشریح دلایل افزایش نرخ ارز گفت: «اقدامات روانی، دلالی و بازارسازی برخی از واسطهها در بازار در فضای مجازی که بعضا از خارج کشور مدیریت میشود و همچنین تاثیرات تورم داخلی از علل اصلی افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر است».
پس از شروع روند صعودی نرخ ارز و فاصله گرفتن آن از نرخ منطقی، بانک مرکزی وارد عمل شد و با اجرای برخی سیاستها، روند صعودی بازار ارز را متوقف و نرخها را در این بازار نزولی کرد. از جمله اقدامات بانک مرکزی برای بازگرداندن آرامش به بازار ارز، استفاده از ظرفیت بانکها برای تسهیل عرضه ارز به متقاضیان حقیقی بود. به همین منظور بانک مرکزی هفته گذشته بخشنامهای برای تامین تقاضای ارز افراد حقیقی صادر کرد که بر اساس آن، صرافیهای بانکی هم به جمع مراکز دیگر عرضه ارز سهمیهای اضافه شدند تا بدین ترتیب صف خرید ارز سهمیهای از صرافیها برچیده شود. پس از این اقدام بانک مرکزی، صفهای طویل ارز از مقابل صرافیها جمع شد تا بدین ترتیب سیگنالی قوی از طرف بازارساز در راستای ثبات بخشی به بازار ارسال شود. در نتیجه این اقدام و دیگر اقدامات بانک مرکزی، نرخ ارز در بازار آزاد به کمتر از ۳۵ هزار تومان کاهش یافت. روند کاهش قیمتی که انتظار میرود در روزهای آتی هم ادامه یافته تا جایی که نرخها به ارقام پیش از التهابات بازگردد.
نقش رسانههای مخالف دولت در تشدید نااطمینانی روانی جامعه در موضوع ارز
در میانه روزهای صعود نرخ ارز، رسانههای مخالف دولت و عمدتا اصلاح طلب بدون توجه به منافع ملی و با هدف تسویه حساب سیاسی با دولت سیزدهم، اقدام به تشدید جو ملتهب روانی جامعه درباره نرخ ارز کردند. نگاهی به محتوای رسانههای مخالف دولت نشان میدهد جریان مذکور در این مدت دو محور کلی در موضوع بازار ارز دنبال کرده است. محور اول این جریان، ترسیم چشم اندازی سیاه از نرخ ارز و القای رشد شدید نرخ ارز در آینده کوتاه مدت است. محور دوم این رسانهها، اتهام زنی به دولت در موضوع مدیریت بازار ارز بوده است.
این رسانهها در تشریح چشم انداز بازار ارز، قیمتها در این بازار را شدیدا صعودی توصیف کردند و بدین ترتیب مردم را به سرمایه گذاری هرچه بیشتر در این بازار فراخواندند. گره زدن نوسانات ارزی اخیر به مذاکرات در حالی که مدت هاست وضعیت مذاکرات تغییری نداشته، یکی شگردهای این جریان برای توجیه گزاره خود مبنی بر «رشد شدید نرخ ارز در آینده» بود. همچنین «خروج سرمایه از کشور» هم بهانه دیگری بود که برای واقعی جلوه دادن التهاب آفرینیهای خود در موضوع نرخ ارز به آن متوسل میشدند. این در حالی است که این رسانهها هیچ مستندی مبنی بر خروج سرمایه از کشور ارائه نمی کردند. این جریان حتی پس از کاهش نرخ ارز در روزهای اخیر و بازگشت آرامش به بازار، کاهش قیمتها را موقتی خواند تا بتواند نگرانیهای جامعه درباره نرخ ارز را همچنان زنده نگه دارد.
این جریان در محور دوم رسانه ای خود یعنی اتهام زنی به دولت در موضوع مدیریت بازار ارز نیز تلاشهای زیادی داشت. طرح همزمان دو اتهام متناقض از سوی این جریان با عنوانهای «ارزپاشی بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز» و «بی عملی بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز»، دست خالی مخالفان دولت برای اتهام زنی به دولت و در راس آن بانک مرکزی در موضوع مدیریت بازار ارز را به وضوح آشکار کرد.
اکنون با کاهشی شدن روند نرخ ارز در بازار آزاد، دیگر خبری از تحلیلهای به ظاهر کارشناسی این رسانهها نیست و پیش بینیهای فضایی از جهش نرخ ارز در کوتاه مدت، ناگهان غیب شدند. در این میان بازنده اصلی این نوسانات، خریداران ارز بودند که به امید کسب سود هنگفت در کوتاه مدت، بخش قابل توجهی از سرمایه خود را از دست دادند و اکنون کارشناس نماهای روزهای قبل را پاسخگوی سرمایه از دست رفته خود نمی بینند.