خانه‌های امید، پاتوقی برای دورهمی‌های بازنشستگان
صندوق بازنشستگی کشوری دومین صندوق بازنشستگی کشور پس از تامین اجتماعی است که به بازنشستگان و دستگاههای دولتی، دانشگاه‌ها شهرداری های کشور به جز شهرداری تهران، کارمندان سیاسی وزارت امور خارجه، قضات قوه قضاییه و در مجموع به ۷ گروه مشخص حقوق و خدمات بازنشستگی ارائه می دهد.
صندوق بازنشستگی کشوری با یک میلیون و ۶۶۳ هزار بازنشسته خدمات متعددی شامل افزایش وام های ضروری و وام ازدواج فرزندان، خدمات بیمه و پرداخت هزینه بیمه های تکمیلی، حمایت از پایان نامه های دانشجویی و گردشگری را در دولت سیزدهم به منظور رفاه حال بازنشستگان ارائه کرده است.
افزایش امید به زندگی یکی از مهمترین شاخص‌ها برای بررسی سلامت است و این شاخص در حقیقت به نوعی نمایانگر وضعیت بهداشت و درمان و سلامت در جامعه است و به همین دلیل افزایش آن مایه مباهات و خوشحالی است و می‌توان از جنبه مثبت به آن نگاه کرد.
در واقع هر شخص یا فردی باید از دوران نوجوانی و جوانی به دنبال علایق و سرگرمی‌های مورد علاقه خود باشد تا زمانی که بازنشسته شد فرصت را غنیمت شمارد و با فراغ خاطر در قالب محیط‌هایی که برای این کار در نظر گرفته شده به این علاقه خود بپردازد.
این علاقه ممکن است کار هنری، مسئوولیت اجتماعی یا هم‌رفیقی باشد تا در دوران سالمندی و بازنشستگی فرد نه تنها احساس خلاء نکند، بلکه به واسطه انجام کارهای مختلف فرهنگی و اجتماعی احساس رضایت از زندگی نیز داشته باشد.
در این ارتباط مکانی به نام فرهنگ‌سراها یا سرای محله و یا به تعبیر بهتر و جدیدتری “خانه امید” این امکان را برای بازنشستگان فراهم می‌کند تا این قشر گرد هم آیند و هنر و حرفه خود را در محیطی مناسب و در خور شان آنها به نمایش گذاشته یا آموزش دهند.
کارشناسان سلامت معتقدند، توجه به سلامت جسم و روح سالمندان باید مد نظر داده شود، چرا که با تامین سلامت جسم سالمندان، آنان با اتکا به قابلیت‌های فردی می‌توانند با محیط پیرامون خود ارتباط داشته واز زندگی لذت ببرند.
از این رو، احداث خانه های امید در کشور با هدف بازنشستگی پویا می تواند یکی از راهکارهای مطلوب ایجاد نشاط برای قشر فرهیخته و باتجربه بازنشستگان کشوری باشد.
این خانه ها تا حدودی از دغدغه خاطر و نگرانی قشر سالمند خواهد کاست و این تفکر را که فرد بازنشسته دیگر فرد مفیدی برای جامعه و حتی خانواده اش نیست را از ذهن این افراد پاک می کند و خانه های امید پاتوقی مفید و محلی برای دورهمی های صمیمانه سالمندان به شمار می آید.
خانه های امید
ساخت و تجهیز خانه‌های امید(مهر) سراسر کشور از سال ۱۳۸۶ و در راستای مصوبات سفرهای هیات دولت با هدف تلاش برای ارتقای نشاط و امید در زندگی بازنشستگان، ایجاد تعامل،تفاهم و همبستگی میان بازنشستگان دستگاه های مختلف در هر استان، ارتباط مستمر با بازنشستگان و جلب مشارکت فعالانه آنان به منظور حضور در برنامه های مختلف، برقراری ارتباط با دستگاه های اجرایی برای آشنایی با مسائل دوران بازنشستگی و جلب مشارکت آنها، برگزای دوره های آموزشی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی برای بازنشستگان، برقراری ارتباط و دیدار بازنشستگان با یکدیگر به منظور تبادل تجربه ها در بخش های مختلف فرهنگی، اجتماعی آغاز شد.
برای احداث خانه های امید، با همکاری شهرداری و استانداری، زمینی مناسب در فضای سبز یا نزدیک به پارک، مکان یابی و برای ساخت و تجهیز در اختیار صندوق بازنشستگی کشوری قرار می گیرد.تلاش برای ارتقای نشاط و امید در زندگی بازنشستگان، ایجاد تعامل، تفاهم و همبستگی میان بازنشستگان دستگاه های مختلف در هر استان، ارتباط مستمر با بازنشستگان و جلب مشارکت فعالانه آنان به منظور حضور در برنامه های مختلف، برقراری ارتباط با دستگاه های اجرایی برای آشنایی با مسائل دوران بازنشستگی و جلب مشارکت آنها، برگزای دوره های آموزشی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی برای بازنشستگان و برقراری ارتباط و دیدار بازنشستگان با یکدیگر به منظور تبادل تجربه ها دربخش های مختلف فرهنگی، اجتماعی و… از اهداف تاسیس خانه های امید است.
برای احداث خانه های امید، با همکاری شهرداری و استانداری، زمینی مناسب در فضای سبز یا نزدیک به پارک، مکان یابی و برای ساخت و تجهیز در اختیار صندوق بازنشستگی کشوری قرار می گیرد.
ساخت خانه های امید متناسب با نیازهای بازنشستگان است
طراحی و ساخت خانه های امید متناسب با نیازهای بازنشستگان در نقاط مختلف کشور صورت گرفته و این مراکز مجهز به بخش های مختلفی همچون کانون خدمات مشاوره، خانه سلامت، مرکز ادبی- هنری، کافی نت، کافی شاپ، سالن ورزشی، مرکز فعالیت های قرآنی، خانه آموزش و واحد فناوری اطلاعات است که به مجموعه ای بزرگ برای فعالیت های فرهنگی و اجتماعی بازنشستگان کشوری تبدیل شده است.
هیأت مرکزی نظارت بر خانه های امید بازنشستگان، در صندوق بازنشستگی کشوری با عضویت اعضای هیات مدیره صندوق، نماینده مدیرعامل، معاون اداری و مالی، مدیرکل امور فرهنگی و اجتماعی بازنشستگان، مدیرکل امور حقوقی و استان ها، مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل، مدیرکل دفتر مرکزی حراست، مدیرکل امور مالی و مدیرکل امور اداری تشکیل شده است تا سند سیاست ها و راهبردهای کلان برای خانه های امید را تدوین و بر عملکرد و نحوه بهره برداری از این مجموعه های فرهنگی و اجتماعی نظارت کنند.
افزایش مشارکت بازنشستگان در مدیریت خانه های امید
مدیرکل دفتر هماهنگی و امور استان های صندوق بازنشستگی کشوری گفت: از نیمه دوم سالجاری با هدف فعال سازی و بهبود رضایتمندی و همچنین برای استفاده مستمر از خانه های امید، میزان مشارکت بازنشستگان و کانون های بازنشستگی در اداره این مراکز فرهنگی و اجتماعی افزایش می یابد.
زهرا زاده غلام با اشاره به پراکندگی خانه های امید در سراسر کشور افزود: افزایش مشارکت بازنشستگان در اداره این خانه ها به صورت هیات امنایی و به منظور اعمال نظارت عالی و جامع بر عملکرد آنها انجام می شود و ریاست هیات امنای خانه های امید مرکز استان برعهده مدیریت های استانی صندوق بازنشستگی کشوری است.
از نیمه دوم سالجاری با هدف فعال سازی و بهبود رضایتمندی و همچنین برای استفاده مستمر از خانه های امید، میزان مشارکت بازنشستگان و کانون های بازنشستگی در اداره این مراکز فرهنگی و اجتماعی افزایش می یابد.
وی با بیان اینکه پس از تشکیل هیات امنای هر استان، مدیر اجرایی هر خانه با رای گیری هیات انتخاب می شود، گفت: در حال حاضر، مدیران اجرایی خانه های امید شهرهای اصفهان، نجف آباد، خمینی شهر و شهرضا به اتفاق آراء هیات امنا انتخاب شدند.
مدیرکل دفتر هماهنگی و امور استان های صندوق بازنشستگی کشوری تاکید کرد: برقراری ارتباط هدفمند، انگیزشی و کارآمد با جامعه بازنشستگان به منظور شناخت مهارت ها، توانمندی ها و تجارب آنها به عنوان سرمایه های انسانی ارزشمند و بهره مندی هوشمندانه از این عزیزان در فضاهای اجرایی از مهمترین وظایف مدیران اجرایی خانه های امید است.
۵۳خانه امید در کشور فعال است /۵ استان فاقد خانه امید هستند
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری گفت : در حال حاضر ۵۳ خانه امید در ۲۶ استان کشور فعال است و به بازنشستگان خدمات ارایه می دهد.
محمود مرتضایی‌فرد افزود: ۵استان کشور شامل :تهران، البرز، ایلام، اردبیل و بوشهر فاقد خانه امید هستند.
وی با بیان اینکه زمین مورد نیاز برای ساخت خانه های امید توسط شهرداری ها تامین می شود و صندوق بازنشستگی کشوری هزینه ساخت، تجهیز و اداره خانه های امید را برعهده دارد، تاکید کرد: قبل از شیوع کرونا در کشور بیشتر خانه های امید فعال بودند، بخصوص آنهایی که دارای جانمایی مناسب بودند و برخی از آنهایی هم جانمایی مناسبی نداشتند مثل اینکه در حاشیه شهر ساخته شده بودند یا اینکه درارتفاع قرار داشتند و یا محل قرارگیری آنها برای تردد بازنشستگان مناسب نبود، مورد استقبال کمتر قرار می گرفت.
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری خاطرنشان کرد:در دوره مدیریت جدید صندوق بازنشستگی کشور، نقش خانه های امید پر رنگ تر شد و نقش بازنشستگان در اداره آنها هم بیشتر شد و رویکرد جدید این بود که صندوق فقط متولی نباشد و بر این اساس هم آیین نامه ای جدید ایجاد شد و هیات امنایی هم تشکیل شد که ۷نفر ازآنها درمرکز استان محل استقرار خانه امید بودند و ۵نفر هم در شهرستان ها باشند.
وی ادامه داد: براین اساس ۳نفر از افراد استانی از مسوولان و نخبگان استانی خواهند بود که می توانند نقش مرجعیت داشته باشند و کمک های معنودی و مادی برای خانه های امید داشته باشند و دو نفر هم می توانند با انتخاب شورای عالی بازنشتگان حضور داشته باشند و حداقل دو نفر هم منتخب بازنشستگان هستند که در هیات امنا سیاستگذاری و برنامه ریزی داشته باشند.
مرتضایی‌فرد گفت: بهترین مدل پیشنهادی برای مدیریت خانه های امید این است که مسوول امور اجرایی از بین بازنشستگان باشدکه سیاستگذاری هم بر عهده خود بازنشستگان باشد و خانه های امید هم با این مدل بهتر اداره خواهند شد.
وی تاکید کرد: اما برای برخی از خانه های امید که دارای شرایط خوبی نیستند، پیشنهاد شده است که از میان سازمان های مستقر در آن استان اگر کسی امکان مدیریت خانه امید را دارد با تایید هیات امنا آن را مدیریت کند.
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری گفت:در خانه های امید خدماتی اداری که صندوق بازنشستگی ارایه می دهددر اختیار بازنشستگان قرار داده می شود و خدماتی نظیر بیمه و بیمه تکمیلی و تورهای گردشگری و خدمات آنلاین که ازسوی صندق بازنشستگی ارایه می شود و بازنشسته برای استفاده ازآنها می بایست به کافی نت ها مراجعه کند در خانه های امید ارایه می شود.
وی افزود: همچنین در برخی ازخانه های امید پزشک نیز مستقر است و بازنشستگان بصورت رایگان می توانند ویزیت شودند و آموزش هایی مانند مهارت های زندگی کلاس های آشنایی با آلزایمر و راه های پیشگیری ازآن و شاهنامه خوانی نیز ارایه می شود.
مرتضایی‌فرد گفت :بخشی از برنامه هایی مانند برگزاری جشنواره های ورزشی در خانه های امید قابل برگزاری است و برخی از این نوع اعتبارات را صندوق پرداخت می کند و بخش هایی هم با مشارکت استانی برگزار می شود.
وی خاطرنشان کرد: در مورد مشارکت ها در خانه های امید سعی می شود از ظرفیت های استانی و شهرستانی استفاده شود، همانطور که شهرداری ها در خصوص تامین زمین برای ساخت خانه های امید همکاری می کننند، حتما در اجرای برنامه های مشارکتی ازظرفیت های استانی و شهرستانی استفاده می کنیم و همچنین در مبحث مشارکت از ظرفیت وقف هم با توجه به نیت واقف می توان در خانه های امید استفاده کرد.
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری تصریح کرد: بازنشستگان علاقه دارند که تجارب و مهارت های کسب شده آنها در طی ۳۰سال خدمت که بسیار هم ارزشمند است به صورت رایگان در اختیار دیگر بازنشستگان قرار گیرد، بنابر این می توانند با مشارکت در هیات امنای خانه های امید این تجارب و مهارت های خود را به اشتراک بگذارند تا آورده های مادی معنوی آنها در اختیار دیگران هم قرار گیرد.
