نورا حسینی: تیرماه سال گذشته بود که با برگزاری مراسم ١٠ کیلومتری غدیر در خیابان ولیعصر بخش‌هایی از تهران ساعت‌ها قفل و ایستگاه‌های مترو به دلیل ازدحام مردم دچار بحران شد.به فاصله کوتاهی بخش مطالعاتی شهرداری تهران درپژوهشی بر ضرورت مدیریت ازدحام جمعیت در مراسم‌های مناسبتی تاکید کرد و با بررسی چالش‌های رخ داده در جشن غدیر اعلام کرد که این جشن می‌توانست سلامت وحتی جان انسان‌ها را با مخاطره‌ای جدی روبرو کند.
علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران آن زمان به رسانه‌ها گفت که‌باید با تجمعات انبوه مانند یک مخاطره برخورد شود و برای آن آماده بود. به گفته او تجمعات انبوه به دلیل ازدحام مردم همیشه خطرآفرین هستند مانند حادثه منا یا مراسم تشییع سردار سلیمانی درکنار خطرآفرینی تراکم جمعیت ما احتمال وقوع اپیدمی‌ها و یا عملیات‌های خراب‌کارانه و یا هر نوع حادثه دیگر را هم می‌دهیم بنابراین باید برنامه‌ریزی‌های لازم دراین رابطه انجام شود.
درپژوهش انجام شده اختلال ترافیکیِ بسیار شدید، ازدحام جمعیت در ایستگاه‌های حمل‌ونقل عمومی، عدم پیش‌بینی پارکینگ و به ناچار استفاده از معابر و پهنه‌های شهری پیرامون مسیر برای پارک خودروها، چالش‌های شناسایی شده در این مراسم بود. در این مطالعات تاکید شده امکان وقوع تلفات جرحی و فوتی در طول زمان برگزاری این مراسم، چه در مسیر رخداد و چه در ایستگاه‌های مترو، به دلیل ازدحام بسیار فزاینده جمعیت، چندان دورازذهن نبود.
براساس مطالعات منتشر شده از سوی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهرداری تهران، برگزاری جشن شهریِ عید غدیر خم در ٢٧ تیرماه ١٤٠١ در حد فاصل چهارراه ولیعصر (عج) تا پارک‌وی، می‌توانست به دلیل عدم برنامه‌ریزی مناسب، آبستن حوادث ناگواری باشد که به لطف پروردگار، بدون هیچ‌گونه تلفاتی به‌پایان رسید.
میدان آیینی باز هم بدون استفاده ماند
اگر سال گذشته جشن غدیر به مناسبت میلاد حضرت مهدی در خیابان ولیعصر برگزار شد، امسال جشن مشابهی به مناسبت تولد امام رضا (ع) در میدان خراسان برپاشد. موضوعی که موافقان و منتقدانی داشت. مهدی پیرهادی رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران با برگزاری این مراسم در میدان خراسان مخالف است . او در تذکری در صحن شورای شهر تهران می گوید: اصل کار و برگزاری مراسم و بزرگداشت مقام امام رضا که ولی‌نعمت همه ما هستند کار بسیار خوب و ارزش‌مندی است و کسی با این موضوع مسئله‌ای ندارد اما تکریم شعائر دینی و مذهبی مستحب موکد است و اگر باعث آزار مردم و تضییع حقوق شهروندان، آزار سال‌مندان، کودکان و بیماران شود، حق الناس است.
او این پرسش را مطرح می‌کند که با وجود مراکز مناسبی از جمله میدان آیینی امام حسین و ورزشگاه‌های بزرگ تهران، چه اصراری برای برگزاری مراسم در میدان خراسان بوده است؟
پیرهادی با اشاره به ایجاد ترافیک و راه‌بندان و معطل شدن شهروندان در محدوده میدان خراسان در پی برگزاری اجتماع امام رضایی‌ها، گفت : حتی پلیس راهور و سپاه تهران بزرگ نیز برای برگزاری این اجتماع در میدان خراسان به دلیل مشکلاتی ترافیکی و برخی مشکلات دیگر، مخالفت کرده بودند. شهرداری تهران در برنامه‌های بعدی خود تمهیداتی را بی‌اندیشد تا برای شهروندان مشکلات کم‌تری ایجاد شود.
حبیب کاشانی هم معتقد بود اگر در دانشگاه تهران این برنامه برگزار می‌شد، بهتر بود، وضعیت خیابان‌ها و معابر شهر تهران به گونه‌ای نیست که چنین برنامه‌هایی را در آن اجرا کرد.
تجربه جدید تهران در برگزاری جشن‌ها
اما علیرضا نادعلی سخنگوی شورای شهر تهران از برگزاری این مراسم در میدان خراسان دفاع می‌کند و می‌گوید : شهرداری تهران تجربه جدیدی را در خصوص برگزاری مراسم‌های آئینی به‌خصوص جشن‌ها کسب کرده چرا که در گذشته بیشتر مراسم‌های آئینی و مردمی مربوط به مراسمات عزاداری بوده است.
او با بیان اینکه یکی از سیاست‌ها تعیین موقعیت مکانی متنوع و متعدد در برگزاری مراسم‌های مردمی است در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا در میدان امام حسین برگزار نشد؟ می‌گوید: میدان امام حسین یک میدان آئینی است که برای برگزاری مراسمات آماده شده اما انتخاب یک مکان ثابت موجب محرومیت سایر مناطق می‌شود و اکثر مراسمات در این میدان است. بازخورد مردمی از جشن امام رضایی‌ها در شب گذشته حکایت از رضایت دارد، اما نواقصی هم در این خصوص وجود داشته که باید با دقت پیگیری و رفع شود و با اتخاذ تمهیداتی می‌توان کمترین آثار منفی را در برگزاری مراسمات داشته باشیم.
بدون حواشی این مراسم‌ها برگزار شود
محمدآقامیری عضو شورای شهر تهران دیگر شورای شهر تهران هم به سیمای وطن می‌گوید : پیش از این مراسم‌هایی در میدان و خیابان ولیعصر و یا میدان امام حسین گرفته می‌شد اما مردم تقاضا کردند که در محلات اطراف ازجمله محلات شرق غرب و جنوب تهران هم این مراسم‌ها برگزار شود که ساکنان دیگر مناطق تهران هم دسترسی داشته باشند و مراسم‌های این چنینی تنها مختص چند محله و خیابان‌های اطرافش نباشد که مردم محلات مختلف بتوانند به‌راحتی به این مراسم‌ها دسترسی داشته باشند.
او ادامه می‌دهد : به دلیل این درخواست‌ها برنامه‌ریزی‌هایی انجام شد که این مراسم‌ها در همه نقاط تهران برگزار شود و برای همین جشن میلاد امام رضا را در میدان خراسان برگزار کردند، در مراسم‌های ابتدایی مشکلات بسیاری ایجاد می‌شود اما کم‌کم بچه‌های تیم شهرداری چابک می‌شوند و مسائل و حواشی اطراف مراسم را پیش‌بینی و برطرف کنند تا کمترین آسیب را به رفت‌وآمد مردم بزند و بتوانند با کمترین حواشی یک برنامه خوبی اجرا کنند . این کار کلیت اش قابل تحسین است.
امام رضا لطف کرد به خیر گذشت
اما در برگزاری این مراسم چالش‌های شناسایی شده در مراسم غدیر برطرف شده بود؟ علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به سیمای وطن می‌گوید : یک سری بحث‌های کارشناسی است که با دوستان خودمان در جلسات درخصوص آن صحبت می‌کنیم ولی ما در انتخاب مکان نقشی نداشتیم و در جلسه‌ای که در خصوص انتخاب مکان نتیجه‌گیری شده بود، دعوت نبودیم. اما از لحظه‌ای که به ما اعلام کردند تلاش خود را برای برگزاری ایمن این مراسم کردیم. جلسات پیشگیرانه برگزار کردیم، ستاد پیش از رویداد تشکیل شد و در آن ستاد، دستگاه‌های مختلف را دعوت کرده و همچنین دستورالعمل حدود ٩ صفحه ایمنی مراسم تهیه و به شهرداری مناطق و دستگاه‌های درگیر ابلاغ شد از سمت دیگر اقداماتی که انجام شد ایمن‌سازی میدانی توسط بچه‌های «ایمنی محیط» انجام شد البته این گروه وظیفه ایمن‌سازی ندارد اما و ظیفه اعلام موارد ناایمن را دارد. بخش قبل توجهی از موارد شناسایی شده رفع شد در برپایی استیج و درچینش ملاحظات مدیریت بحران رعایت شد.
نصیری با بیان این که ستاد مدیریت بحران یک ساعت قبل از آغاز مراسم در محل سازمان تشکیل و در محل میدان خراسان خودروی فرماندهی ما مستقر شد می‌گوید : ستاد میدانی مراسم در این نقطه شکل گرفت و همه مسئولان حضور پیدا کردند و از طریق دوربین‌ها رصد وجود داشت، از زمانی که احساس کردیم جمعیت زیاد می‌شود، ٢۵٠ گروه دوام در چهار سوی میدان مستقر شدند و با همکاری پلیس مسیرهای ورود به میدان بسته شد و از یک زمانی هم زیرنویس‌های صداوسیما متوقف شد و زمانی هم پیامک رفت که لطفا دیگر شهروندان به میدان خراسان مراجعه نکنند و جمعیت مدیریت شد.
او اضافه می‌کند : در تخلیه هم با تعداد قابل توجهی بلند گوی دستی و استفاده از ظرفیت گروه‌های داوطلب و حتی خود ما شروع کردیم به تخلیه منطقه و الحمد الله حادثه خاصی، جز یک مورد که مصدومیت عادی بود حادثه مهم و اتفاق خاصی پیش نیامد و خود امام رضا لطف کرد و به خیر گذشت.
