نادیا زکالوند: سیزده‌بدر و رفتن به فضای باز طبیعت می‌تواند بسیار خاطره‌انگیز باشد و لحظات شادی برایمان رقم بزند. اما همانطور که از طبیعت و فضای زیبای آن لذت می‌بریم، باید مراقب آن باشیم و به محل زندگی موجودات زنده آنجا صدمه نزنیم.
چرا باید از طبیعت مراقبت کرد؟
سیاره‌ای که در آن زندگی می‌کنیم تنها به ما تعلق ندارد که از آن سوء‌استفاده کنیم. اگر می‌توانیم از طبیعت لذت ببریم، مدیون نسل‌های پیش از خود هستیم که از زمین در حد امکان مراقبت کرده‌اند. ما هم وظیفه داریم از این کره خاکی محافظت کرده و آن را به نسل‌های بعد از خود بسپاریم.
علاوه‌بر آن، آب، هوا و غذای مورد نیاز خود را با وجود داشتن محیط‌زیستی سالم می‌توانیم در اختیار داشته باشیم. درواقع ما انسان‌ها و باقی موجوداتی که در این سیاره زندگی کنند، با ریسمانی نامرئی به یکدیگر متصل شده‌ایم و با نابودی محیط‌زیست، حیات ما نیز به خطر می‌افتد. بنابراین مراقبت از طبیعت، مسئولیتی اخلاقی است که باید به آن اهمیت بدهیم. اما چگونه می‌توانیم از طبیعت مراقبت کنیم؟
با روش‌های زیر می‌توان تا حد زیادی از طبیعت مراقبت کرد:
۱. استفاده از محصولات دوستدار طبیعت
وقتی در طبیعت هستید، از محصولات بهداشتی، مانند صابون و شوینده‌ها، که دوستدار محیط‌زیست هستند استفاده کنید. درضمن مراقب باشید از محصولاتی که حاوی مواد شیمیایی چون، پرمترین، فرمالدئید، بتا هیدروکسی اسید، هیدروکسی تولوئن بوتیل‌دار و آووبنزون است هم استفاده نکنید. این محصولات به صخره‌های مرجانی، رودخانه‌ها و جانداران آبزی مانند ماهی و صدف صدمه می‌زنند.
البته اگر محصولات دوستدار محیط‌زیست در دسترس ندارید، موقع شستشوی دست و صورت از مجموعه‌های آبی مانند رودخانه و دریاچه‌ها دور بمانید تا آنها آلوده نشوند.
۲. تهیه غذا پیش از رفتن به طبیعت
غذای روزتان را خودتان درست کنید، بسیار بهتر از خرید محصولات آماده و بسته‌بندی‌شده در پلاستیک‌های تجزیه‌ناپذیرست. بنابراین روز قبل از سیزده‌بدر، غذایی را که می‌خواهید با خود ببرید، آماده کرده و در ظروف قابل استفاده مجدد قرار دهید. می‌توانید غذاهایی انتخاب کنید که پرانرژی باشند و کمتر دورریز داشته باشند. مثلا، آجیل‌های پوست‌کنده یا غذاهای گوشتی بدون استخوان انتخاب‌های خوبی برای طبیعت هستند. این غذاها زباله‌های کمتری تولید می‌کنند. درضمن جا گذاشتن زباله‌هایی مانند استخوان‌های درشت، بطری و پلاستیک، نه‌تنها محیط‌زیست را آلوده می‌کند، بلکه ممکن است به جانواران کوچک صدمه بزند. برخی از استخوان‌ها در گلوی جانوران کوچک گیر می‌کنند یا ممکن است سر این حیوانات داخل بطری و پلاستیک گیر کرده و موجب خفگی‌شان شود.
۳. پرهیز از ظروف یکبار مصرف
استفاده از ظروف یکبار مصرف موجب تولید بیش از حد زباله می‌شود که در نهایت به محیط‌زیست و سیاره خاکی‌مان صدمه می‌زند. بنابراین تا می‌توانید از استفاده از ظروف یکبار مصرف پرهیز کنید. همچنین تا جایی‌که امکان دارد، از ظروف غیرپلاستیکی یا پلاستیکی‌های بادوام استفاده کنید. بطری و لیوان‌های چندبار مصرف ایده‌آل هستند. درضمن اگر به دنبال ظروف سبک هستید، در بازار لیوان‌های تاشو یا بشقاب‌های سبک قابل استفاده مجدد هم وجود دارد. ظروف ملامین هم مناسب هستند.
۳. توجه به علایم
محیط‌بانی و سازمان مراقبت از فضاهای سبز، علایم مختلفی برای مراقبت از محیط‌زیست در این فضاها قرار می‌دهند. برخی از این علایم مسیر راهتان را مشخص می‌کنند. با این کار نه‌تنها در طبیعت راهتان را گم نمی‌کنید، بلکه با راه رفتن روی گیاهانی که در مسیر راه هستند، به آنها صدمه نمی‌زنید.
درضمن به هر منطقه‌ای که می‌روید، علایم آن مکان‌ها را دستکاری نکنید و همه چیز را همانطور که هستند، باقی بگذارید و حتی چیزی به یادگار، مثل سنگ‌های براق یا هر چیز دیگر برندارید.
۴. دور ریختن صحیح زباله‌ها
وقتی در طبیعت هستید، مراقب زباله‌هایتان باشید و آنها را در طبیعت رها نکنید. آنها را در کیسه زباله‌ای که از قبل با خود برده‌اید، بریزید و با خود به نزدیکترین محل جمع‌آوری زباله ببرید.
درضمن از دستمال کاغذی یا مرطوب برای تمیز کردن دست‌هایتان استفاده نکنید. این محصولات یکبار مصرف، بازیافت‌شدنی نیستند و فقط به زباله‌های طبیعت اضافه می‌کنند. به‌جای استفاده از دستمال‌های کاغذی، از دستمال‌های پارچه‌ای استفاده کنید. یا دست‌هایتان را با آب و صابون (از نوع تجزیه‌پذیر) بشویید.
۵. فضولات انسانی
اگر در طبیعت، نیاز به اجابت مزاج داشتید، ابتدا حفره‌ای با عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر روی زمین ایجاد کنید و البته حداقل ۶۰ متر از مجموعه‌های آبی، مانند رودخانه و دریاچه، فاصله داشته باشید تا آب را آلوده نکنید. سپس بعد از اتمام کار، حفره را بپوشانید و برای تمیز کردن خود از صابون و دستمال تجزیه‌پذیر استفاده کنید.
۶. پیشگیری از آتش‌سوزی
روشن کردن آتش در طبیعت و دور آن نشستن یا چای زغالی آماده کردن، یکی از کارهایی است که بیشتر مردم دوست دارند، انجام دهند. اما باید این کار را با احتیاط انجام دهید. پیش از روشن کردن آتش باید ببینید آیا در منطقه‌ای نیستید که آتش روشن کردن ممنوع است. اگر روشن کردن آتش ممنوع نبود، آتش را دور از درختان یا سبزه‌ها و همچنین وسایل همراه‌تان روشن کنید. ابتدا چاله‌ای کوچک ایجاد کرده، سپس آتش را داخل آن روشن کنید. بعد از اینکه کارتان با آتش تمام شد، آن را با دقت خاموش کنید، تا طبیعت را در خطر آتش‌سوزی و نابودی قرار ندهید.
۷. دوری از حیوانات
وقتی در طبیعت و حیات وحش هستید، هرگز به حیوانات غذا ندهید. این کار باعث از بین رفتن ترس حیوانات از انسان‌ها می‌شود و آنها دایما به انسان‌ها نزدیک می‌شوند. این کار هر دو انسان و حیوان را به خطر می‌اندازد. درضمن بیشتر غذاهای مخصوص انسان برای حیوانات مناسب نیستند و سلامت آنها را تهدید می‌کنند.
۸. تصویربرداری برای خاطره‌سازی
برخی از افراد خیلی احساساتی هستند و اغلب دوست دارند از مکان‌هایی که دیدن می‌کنند، یادگاری داشته باشند و معمولا چیزی به یادگار از طبیعت برمی‌دارند. اما یادتان باشد، برداشتن چیزهای طبیعی در محل سکونت طبیعی حیوانات، آنها را به دردسر می‌اندازد. بنابراین برای خاطره‌سازی می‌توانید از خودتان و همراهان‌تان عکس بگیرید. درضمن مراقب باشید نور فلاش دوربین‌های عکاسی‌تان حیواناتی را که به نور حساس هستند، عصبی نکرده و آنها به شما حمله نکنند.
با توجه به نکات فوق می‌توانید هنگام تفریح و شادی در طبیعت، از این فضای بکر و زیبا مراقبت هم کنید.
منابع:
