آموزش‌های امدادی همگانی؛ واجب اما نیازمند تداوم
به گزارش سیمای وطن ، هر ساله بحران‌های طبیعی بر زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان تأثیر می‌گذارد و هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی زیادی به بار می‌آورند. مدیریت بحران‌های طبیعی می‌تواند این هزینه‌ها را کاهش دهد و جوامع را در برابر این بحران‌ها ایمن و مصون کند. وقوع بحران‌های طبیعی و نبود برنامه‌ریزی مناسب برای مقابله با خسارت‌ها و پیام‌دهی ناشی از آن، می‌تواند منجر به از دست رفتن منابع و دستاوردهای هر جامعه‌ای شود که تحقق آنها سالیان زیادی طول می‌کشد.
به باور کارشناسان نقش آموزش امدادی و کمک‌های اولیه و آمادگی در برابر بلایا و حوادث به اقشار مختلف جامعه به عنوان یک ماموریت انسانی در کاهش آسیب و تلفات جانی و مالی، به خوبی آشکار و لازم است جامعه به عنوان یک دغدغه اساسی به آن نگاه کند.
بحث پیشگیری نیز یکی از راهبردهای بسیار اساسی است و زمانی که فرد اطلاعات لازم را در موقع بروز حوادث و حداقل مسایل ایمنی بداند، به طور قطع در کاهش آسیب ها موثر خواهد بود و مشکلات حاشیه ای برای امدادرسانان ایجاد نمی کند.
نکته مهم این که در هر برنامه پیشگیرانه و کنترل و مدیریت بحران، مهمترین آن آموزش همگانی است.
بررسی ها نشان داده است که از میان ۴۰ گونه بلایای طبیعی ثبت شده تاکنون حدود ۳۱ نوع آن در ایران رخ داده است و تنها مرگ و میر ناشی از زلزله، ۱۷ درصدکل مرگ و میرهای این بلایا را در جهان شامل می شود. شایع ترین بلایای وقوع یافته در ایران عبارتند از: زلزله، سیل، خشکسالی، رانش زمین، بادها و توفان های ویرانگر و صاعقه عنوان شده است.
میزان تلفات در کشورهای کمتر توسعه یافته در مقابله با این بلایا بسیار بالاست که یکی از عوامل آن، شاید نداشتن آگاهی کافی مردم در نحوه آموزش همگانی دانست.
بسیاری از حوادث اخیر همچون سیل تهران و زلزله اخیر در خوی نشان داد؛ مردم هنوز واکنش درستی در هنگام بروز بحران از خود نشان نمی‌دهند؛ به عنوان مثال تعداد مصدومان زلزله اخیر خوی یک هزارو ۱۲۷ نفر اعلام شد که یک نفر از آنها از ریزش آوار دچار مصدومیت شده و بقیه این تعداد یعنی یک هزار و ۱۲۶ نفر به دلیل ترس ناشی از فرار، دچار مصدومیت‌های متفاوت شدند.
همچنین در سیل اخیر تهران حدود یک صد نفر جانشان را از دست دادند که این نیز آمار نگران کننده‌ای بود؛ چون وقوع سیل به یکباره اتفاق نمی افتد و افراد زمان برای رسیدن به یک مکان امن را معمولا دارند. این دونمونه نشان می‌دهد مردم همچنان آگاهی کافی در مواجه با این بلایا را ندارند.
پیمان صابریان معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر با بیان این که آموزش همگانی نقش مهمی در کاهش آسیب‌ها ناشی از بلایا دارد، گفت: موضوعاتی که باید به آن توجه داشت این است که آموزش‌ها باید از تنوع برخوردار بوده و همچنین مدوام و پیوسته باشد.
وی در ادامه توضیح داد: پژوهش‌های جدید نشان می دهد برخی افراد از طریق شنیداری، تصویری و برخی با شرکت در عملیات‌ها، آموزش می‌گیرند. و نمی توان یک شکل از آموزش‌ها را در اختیار همه افراد قرار داد.
صابریان با اشاره به برنامه‌های معاونت آموزش و پژوهش و فن آوری هلال احمر در این زمینه ،گفت: در این راستا اقدام به تولید محتوای آموزش‌های اولیه در شکل‌های مختلف کردیم و البته آموزش در سنین مختلف نیز اهمیتی زیادی دارد.
وی با اشاره به کشورهایی که در این حوزه موفقیت های زیادی داشتند، گفت: کشور ژاپن یکی از این کشورها بوده که در حوزه آموزش‌های اولیه امداد و نجات موفقیت‌های زیادی داشته و هم اکنون مردم این کشور آمادگی‌های کاملی در هنگام وقوع بلایا دارند ولی آنچه باید به آن توجه کرد تداوم ارائه این آموزش‌ها در طول سال است.
نمی‌توان با برگزاری یک دوره مانور آموزشی در طول سال انتظار داشت؛ جمعیت هدف توانایی پیدا کند. آموزش‌های دوره‌ای در طول سال (سه بار) روشی مناسب برای آموزش است.
معاون آموزش و پژوهش هلال احمر گفت: طبق بند الف ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور مصوب سال ۹۸ وزارت خانه آموزش و پرورش و علوم موظف بوده با همکاری هلال احمر درس آمادگی مقابله با حوادث و سوانح را راه اندازی کند و در این راستا تفاهنامه‌ای با آموزش و پرورش منعقد شده و قرار است محتوای مقابله با حوادث در کتاب‌های درسی دانش‌آموزان قرار گیرد.
وی افزود: این اتفاق خوبی برای کشور است؛ زیرا در این راستا دانش‌آموزان در طول سال های آموزشی موظف به آموزش مهارت‌هایی هستند که می‌تواند به نجات جان خود و خانوده هایشان کمک زیادی کنند.
