مهسا مژدهی: امارات با اعلام خروج از ائتلاف دریایی مشترک با ایالات متحده، شوکی اساسی به غربیها وارد کرد. این کشور به عنوان یکی از متحدان اصلی آمریکا در کنار عربستان، تصمیم گرفته تا دیگر در ائتلافی که در نزدیکی سواحل ایران و دریای سرخ فعالیت میکند، همراه واشنگتن نباشد. در بیانیه اماراتیها آمده است: در نتیجه بررسی های مستمر همکاری های امنیتی فعال با همه شرکا، دولت امارات از دو ماه قبل از مشارکت در نیروی دریایی یکپارچه عقب نشینی کرد. وزارت خارجه امارات در این باره توضیح بیشتری نداده است.این نیروی مشترک دریایی (ائتلاف دریایی) شامل ۳۸ کشور از جمله فرانسه، بریتانیا و عربستان سعودی است. مرکز این نیروی مشترک در بحرین یعنی محل استقرار ناوگان پنجم دریایی ارتش امریکا قرار دارد.
حالا به نظر میرسد که نه تنها امارات دیگر حاضر به همکاریهای دریایی با ایالات متحده نیست بلکه به سمت نوعی ائتلاف برای حفظ امنیت خلیج فارس با حضور ایران پیش میرود.
حسن هانیزاده کارشناس مسائل خاورمیانه در مورد خروج امارات از ائتلاف با امریکا میگوید: در واقع تجربه تلخ کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از همراهی با آمریکا منجر به این شده که کشورهایی مانند امارات و عربستان و پادشاهی عمان نسبت به سیاستهای منطقهای و بینالمللی خود تجدید نظر کنند. با توجه به اینکه بعد از هفت سال تنش بین تهران و ریاض و بعد از توافقنامه پکن بین ایران و عربستان، نوعی تغییر رویکرد در بین کشورهای عربی نسبت به کشور ما به وجود آمده. این کشورها احساس کردند ایران میتواند شریک قابل احترامی در حفظ امنیت منطقه خلیج فارس و ایجاد همگرایی منطقه ای تلقی شود. لذا امارات متحده و عربستان و عمان درصدد هستند که به تدریج نفوذ آمریکا را در حوزه خلیج فارس کمرنگ کنند و با یک ائتلاف با ایران بتوانند یک نیروی حافظ امنیت بومی برای خلیج فارس ایجاد کنند. به همین دلیل امارات متحده که بیشترین هزینه ماجراجویی امریکا را در سه دهه گذشته پرداخت کرده، یعنی در ماجراجوییهای آنها در عراق و سوریه و افغانستان و…. شرکت داشته و بیشترین بار هزینه مالی را بر دوش داشته، احساس می کند که باید به تدریج از زیر چتر آمریکا خارج شود و یک استقلال نسبی در سیاستهای منطقهای از خود نشان دهد.
بیشتر بخوانید:
واکنش چین به احتمال شکلگیری ائتلاف دریایی ایران و کشورهای منطقه
واکنش آمریکا به خبر شکلگیری ائتلاف دریایی ایران و کشورهای منطقه
به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه اخیرا امارات متحده امادگی خود را برای پیوستن به مجموعه بریکس اعلام کرده و وزیر خارجه این کشور در کیپتاون آمریکای جنوبی درخواست رسمی کشورش را برای پیوستن به این مجموعه اقتصادی اعلام کرده. این نشان میدهد برخی کشورهای عربی به این سو حرکت میکنند که به تدریج از نفود سیاسی و نظامی آمریکا در منطقه بکاهند. به همین دلیل ابوظبی به سمت ایران متمایل شده است. واشنگتن بود که به امارات فشار آورد تا با اسراییلیها همکاری کند و روابط برقرار شود و این به ضرر امارات تمام شده چرا که این کشور جایگاه عربی و اسلامی خود را به دلیل همین رفتار در بین کشورهای دیگر مسلمان از دست داده است.
هانی زاده در مورد ائتلافی منطقه ای با حضور ایران، امارات و عربستان توضیح داد: برای ایران حضور امارات در یک ائتلاف با تهران میتواند یک پیروزی بزرگ برای ایران باشد. چون چنین ائتلافی میتواند به بومی سازی امنیت خلیج فارس کمک میکند. به همین دلیل الان کشورهای عضو شورای همکاریهای خلیج فارس و در راس آنها امارات و عربستان به این سمت حرکت میکنند که یک مجموعه دریایی منطقه ای برای حفظ امنیت خلیج فارس تشکیل دهند که در راس آن ایران وجود دارد.
هانی زاده در مورد اینکه آیا ایران میتواند به این بهانه جایگاه خود را بین کشورهای عربی بهبود چشمگیری ببخشد گفت: بعد از اینکه ایران و عربستان توافق پکن را امضا کردند؛ کشورهای دیگر عربی به این سمت رفتند که با تهران روابط متعادل و رو به رشد و چندجانبه ایجاد کنند. این نشان می دهد که سیاست همگرایی منطقهای تاکنون موفق بوده است. آمریکایی ها در طول سه دهه گذشته به خاطر حضور نظامی در منطقه هزینه های انسانی و مالی زیادی پرداخت کرده و نتیجهای هم نگرفته اند. حضور انها در عراق و افغانستان و سوریه سودی برایشان نداشته و فقط هزینه کرده اند و آنها دیگر علاقه زیادی به این نوع حضور در خاورمیانه ندارد و تلاش دارند تا کشورهای عرب منطقه را به حال خود رها کنند تا با استفاده از سیاستهای خود، یک ائتلاف مناسب با شرایط خود بسازند. البته ایالات متحده نسبت به حضور ایران حساس بوده است، اما به نظر میرسد که کشورهای منطقه، توانسته اند امریکا را در مورد اینکه ایران شریکی قابل اعتماد در منطقه خلیج فارس است، قانع کنند.
۳۱۱۳۱۲