جواد مرشدی: هفته گذشته دبیر شورای عالی امینت ملی پس از یک دهه تغییر کرد. دریابان شمخانی جای خود را به یکی از همرزمان خویش داد. شمخانی که فرماندهی سپاه خوزستان، جانشینی فرمانده کل سپاه پاسداران، فرماندهی نیروی زمینی سپاه و معاونت اطلاعات و عملیات ستاد فرماندهی کل قوا را برعهده داشت و سپس فرماندهی نیروی دریایی را به دست گرفت وزیر دفاع دولت اصلاحات شد. حالا و پس از برکناری از دبیری شعام با حکم رهبری از اول خرداد ماه عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاور سیاسی ایشان شد. همچنین رهبر معظم انقلاب در اجرای اصل یکصد و هفتاد و ششم قانون اساسی آقای علی اکبر احمدیان را به نمایندگی خود در شورایعالی امنیت ملّی و جایگزین آقای شمخانی منصوب کرد. گذشته از اخبار پشت پرده این جایگزینی و حواشی آن به یاد داشته باشیم شمخانی گره نا میمیون ارتباط با عربستان را برایمان باز کرد. «سیمای وطن» در گفت‌وگو با ناصر ایمانی فعال سیاسی اصول‌گرا به تحلیل خود را این جابه‌جایی می‌گوید.
در هفته گذشته دبیر شورای عالی امنیت ملی تغییر کرد و دریابان شمخانی جای خود را به دریابان احمدیان دادند. علت این جابه‌حایی را در چه می‌بینید؟
یک سری مطالب و اخبارپشت پرده ای دراین زمینه وجود دارد که به اعتقاد بنده (بدون اینکه بخواهم وارد آن بشوم )این اخبار قابل استناد نیست و به اعتقاد من این اخبار پشت پرده دلیل کنار گذاشتن آقای شمخانی نیست. این را برای این می گویم که کسانی که این اخبار را شنیده‌اند بدانند این اخبار قابل استناد نیست. اگر بخواهیم صریح صحبت بکنیم واقعیت مطلب این است که آقای رئیسی از وقتی رئیس جمهور شدند، از ابتدا خیلی تمایلی نداشتند به اینکه آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی باشد. ولی تاکید بر این بود که آقای شمخانی دبیر بمانند. طی دو سال گذشته وضعیت ایشان آسیب زننده بود به این لحاظ که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و ایشان تصمیم گیری‌هایی می‌کردند ولی در مجموع دستگاه‌های مربوطه دولتی بخاطر آن نگاهی که رئیس جمهور به ایشان داشتند خیلی همکاری مناسبی نداشتند، بنابراین کارها به نوعی آن‌طور که باید با سرعت پیش نمی‌رفت، البته آقای شمخانی نگاه مثبتی به آقای رئیسی داشتند ولی خُب ایشان به‌هر دلیلی تمایل به دبیر بودن ایشان نداشتند. این وضعیت یک مقدار ناپایدار بود تا اینکه داستان عربستان و رفتن به چین مطرح شد. به‌هر حال برخی از کسانی که در دولت حضور دارند اینکه وزارت خارجه نخواهد در مذاکرات صلح با عربستان و همین‌طور با کشورهای دیگر عربی پیش قدم شود و شورای عالی امینت ملی وارد عمل شود، خیلی برایشان خوشایند نبود و شاید این موضوع این جابه‌جایی را تسریع کرد.
هر دوی این نهادها چه وزارت خارجه و چه شواری عالی امنیت ملی زیر نظر رئیس جمهور هستند و بدون اذن ایشان نمی توانند وارد مذاکره شوند.
ببینید در مورد مذاکره با عربستان یک اتفاقات دیگری هم افتادو نظر خاص بر این بود که یک مقداری وزارت خارجه پیش قراول این مذاکرات نشود و شورای عالی امنیت ملی این مذاکرات را پیش ببرد، آن‌چنان‌که در دو سال گذشته مذاکرات با عربستان به‌طور محرمانه درعراق انجام می‌شد و وزارت خارجه در اصل ماجرا نبود. یک مقداری تاکیدات براین بود که شورای عالی امنیت ملی و شخص آقای شمخانی دراین حوزه فعال شوند که این هم برای برخی ها در دولت خوشایند نیست. شاید این موضوع هم آن نگاهی که بین آقای رئیسی و آقای شمخانی بود را تعمیق کرد.
شما به این موضوع اشاره داشتید، گفتنی است طبق اخبار موجود آقای شمخانی به برجام روی خوش داشتند ولی آقای احمدیان تاکنون رویکردی صریحی نداشته، می توانیم این نتیجه گیری را بکنیم که آقای رئیسی به صرف نظر آقای شمخانی این تغییر را انجام داده است؟
نه، من چنین برداشتی ندارم. البته یک سری مسائل پشت پرده هم وجود دارد که به‌نظر من خیلی قابل استناد نیست که بخواهم در این گفت و گو بیان کنم. به‌نظر من این تحلیل که بگوییم چون آقای رئیسی با مذاکرات برجام موافق نیست و به این دلیل این جابه‌جایی را انجام داده درست نیست. نمی‌توان گفت آقای رئیسی مخالف مذاکرات و مخالف برجام است البته که شاید ایشان تحلیل خیلی دقیقی از مذاکرات برجام به لحاظ پیچیدگی آن نداشته باشند، ولی مخالف برجام نیستند و نمی‌توان این تغییر را به این موضوع ربط داد. من این تحلیل را قبول ندارم.
به‌نظر شما چالش‌های پیش روی شورای عالی امنیت ملی در تعاملات بین المللی چه چیزهایی خواهد بود؟
درحال حاضر به‌نظر من شورای عالی امنیت ملی خیلی تضعیف شده در حالی که جایگاه آن خیلی می تواند بالاتر از این باشد. الآن کارکردی که دستگاه‌های دولتی با این شورا دارند خیلی قابل قبول نیست و جایگاه این شورا خیلی بالاتر از این می تواند باشد، منظور وزرایی هستند که به یک نوعی مربوط به ارتباطات خارجی کشور هستند. این‌جا شورای عالی امنیت ملی برای هماهنگی دستگاه های دولتی و همین‌طور قوه قضاییه و مجریه خیلی می تواند نقش ایجاد کند برای اینکه در شرایط خاص و سنگین بین المللی که ما قرار داریم یک حرف زده شود. در حال حاضر شورای عالی امنیت ملی این نقش را نداشته و شاید بخشی از آن برمی گردد به همان مسئله ای که بنده برای دو سال گذشته گفتم ،بنده از نزدیک شاهد بودم مکاتبات و اظهار نظرهای زیادی از سوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی حتی به دستگاه های مختلف دولت و خود رئیس جمهور صورت می گرفت که عملا خیلی فایده ای نداشت. صرف نظر از تغییرات انجام شده نقش شورای عالی امنیت ملی تضعیف شده و چنانچه این روند ادامه داشته باشد ما آسیب خواهیم دید،آسیب جدی.
بیشتر بخوانید:
۲۱۶۲۱۲
