به گزارش سیمای وطن دولت پاکستان طی پیامی به ایالات متحده هشدار داد که سرازیر شدن تسلیحات آمریکایی به شبه‌قاره به ضرر ثبات راهبردی منطقه تمام می‌شود. روزنامه انگلیسی زبان اکسپرس تریبیون پاکستان روز پنج شنبه به نقل از منابع آگاه نوشت: پیام صریح اسلام‌آباد به واشنگتن منتقل شده و هشدار داده شد که اقدامات آمریکا و هند بی جواب نمی‌ماند و پاکستان مجبور به اتخاذ اقدامات متقابل خواهد بود.
اخیرا روابط هند و آمریکا وارد فاز جدیدی شده و تفاهمات متعددی در زمینه های گوناگون بین این دو کشور به امضا رسیده است. در ماه جاری میلادی نخست وزیر هند به آمریکا سفر کرد. وی در این سفر با استقبال بسیار گرم و صمیمی بایدن روبرو شد. حتی به افتخار وی ضیافت شامی در کاخ سفید برگزار شد که معمولا برای مهمانان بسیار ویژه چنین ضیافت هائی برگزار می شود. مودی در این سفر در سخنرانی در نشست مشترک کنگره آمریکا گفت: ما در آغاز قرن حاضر در همکاری دفاعی غریبه بودیم، اما اکنون ایالات متحده به یکی از مهمترین شرکای دفاعی ما تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید:
اعضای کنگره آمریکا برای گرفتن امضا از مودی صف کشیدند!
«مودی» قبل از عزیمت به واشنگتن: در قبال جنگ اوکراین بی‌طرف نیستیم
مودی در مصر به دنبال چیست؟
این سفر دستاوردهای بزرگی برای هر دو کشور داشت. حاصل دیدارهای بایدن و مودی چندین توافقنامه بود. بر اساس یکی از این توافق نامه ها هند به شرکت جنرال الکتریک امریکایی اجازه می‌دهد تا برای تقویت قوای هوایی هند، به تولید موتور هواپیماهای جت در این کشور مشغول شود. علاوه بر این، براساس یک توافقنامه دیگر بین دهلی نو و واشنگتن، کشتی‌های نیروی دریایی ایالات متحده در این منطقه می‌توانند برای تعمیرات در کارخانه‌های کشتی‌سازی هند توقف کنند. همچنین هند و آمریکا برای خریداری هواپیماهای بی‌سرنشین نوع «ام‌کیو-۹بی» ساخت امریکا نیز به توافقاتی دست یافتند.
دلایل گرم شدن روابط هند و آمریکا
در ایالات متحده سه ضرورت برای روابط قوی تر با هند و حمایت از ظهور آن وجود دارد: منافع استراتژیک، به ویژه در زمینه ظهور چین؛ منافع اقتصادی و ارزش های دموکراتیک مشترک. اما مورد اول در سال های اخیر با افزایش رقابت های چین و آمریکا اهمیت بسیار بیشتری یافته است. واشنگتن در تلاش است تا با افزایش قدرت دهلی نو از این کشور به عنوان عامل بازدارنده چین استفاده کند. به این ترتیب، تا زمانی که نگرانی‌های مشرک میان هند و آمریکا در قبال چین ادامه داشته باشد، روابط رو به رشد دهلی و واشنگتن نیز ادامه خواهد یافت. واشنگتن در حالی که به طور فزاینده‌ای با چین در زمینه‌های مختلف در حال رقابت است به هند به عنوان یک بازیگر تاثیرگذار در معادلات ژئوپلتیکی منطقه می‌نگرد. در هر دو دولت ترامپ و بایدن، اسناد استراتژی امنیت ملی ایالات متحده، هند را به عنوان یک شریک کلیدی آمریکا نه تنها در هند و اقیانوس آرام، بلکه در جنوب و جنوب شرق آسیا نشان می دهد. در هر دو سند راهبردی از هند به عنوان یک شریک کلیدی یاد می شود که ایالات متحده در زمینه های دوجانبه و چندجانبه با او همکاری می کند.
برای هند علاوه بر چین، خطر دیگری هم وجود دارد که این کشور را به سوی روابط نزدیک با ایالات متحده هدایت می کند. تا پیش از سال ۲۰۱۷ آمریکا به پاکستان به عنوان یک متحد می نگریست و این مساله پیوسته دیواری از بی اعتمادی را میان هند و واشنگتن برافراشته بود. از زمانی که پاکستان و ایالات متحده به دلیل حمایت اسلام آباد از طالبان و برخی گروه های تروریستی دیگر بیگانه‌تر شده‌اند، این موضوع در روابط دوجانبه واشنگتن و دهلی نو کمتر تحریک‌کننده شده است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا کمک های ایالات متحده به پاکستان را در سال ۲۰۱۷ به حالت تعلیق درآورد و این سردی در دوره ریاست جمهوری بایدن هم تداوم یافت. این وضعیت موقعیتی ویژه را در اختیار هند قرار داد. دهلی نو امیدوار است که ایالات متحده از تلاش های هند و سایر تلاش های چندجانبه برای اعمال فشار بر مجموعه نظامی ـ اطلاعاتی پاکستان برای کنار گذاشتن حمایت از گروه های تروریستی در مرزهای هند حمایت کند.
رقابت سنتی هند و پاکستان که سالها تحت شعاع اختلافات دو کشور پیرامون جامو کشمیر قرار داشت و این دو را تا سرحد جنگ هسته ای نیز پیش برده بود در دهه گذشته با تعمیق مناسبات چین و پاکستان ابعاد تازه تری یافته است. هند نگران است که روابط چین و پاکستان نه تنها در نهایت به افزایش توان چانه زنی استراتژیک پاکستان منجر شود بلکه جای پای بزرگتری را برای چین نیز در آسیای جنوبی و ورودی دریای عمان تدارک ببیند. هرچند چین و هند شرکای تجاری مهمی برای یکدیگر هستند و اخیراً در سازمان همکاری شانگهای، افق همکاری وسیع تری را در آسیای مرکزی ترسیم کرده اند اما احتمالاً هیچکدام از اینها قادر نخواهد که به آسانی، تاریخچه پرکش و قوس پکن و دهلی نو را کنار بزند و از نگرانی هند نسبت به این ابرقدرت نوظهور بکاهد؛ به ویژه اینکه به رغم موافقت هند و چین برای حل و فصل اختلافات مرزی در آکسای چین و تبت، هنوز مرزهای دو کشور در این نواحی، مسلح بوده و استعداد برخورد نظامی را حفظ کرده است. متعاقب این چشم انداز است که ایالات متحده، هند را سنگری در برابر نفوذ چین نه تنها در اقیانوس آرام بلکه در اقیانوس هند و حتی آسیای مرکزی می بیند و به همین نحو، پاکستان را کشوری افتاده در دام نفوذ چین که شاید امید چندانی به نقش آفرینی آن در اردوگاه غرب نیست. با لحاظ این شرایط، به نظر می رسد با تعمیق همکاری پاکستان و چین از یک طرف و هند و ایالات متحده از طرف دیگر، آسیای جنوبی به بخشی از قلمرو منازعه یا جنگ سرد میان چین و آمریکا تبدیل شود؛ رویدادی که در نهایت پیامدهای آن به شبه قاره هند محدود نخواهد ماند.
۳۱۱۳۱۱
